Scheef?

Kijk, ik heb dus een keukentafel. Verder niets nieuws onder de zon. Nu wil het jammere feit, dat deze tafel wel eens scheef staat. 

En dan denkt U wellicht: “man, waar maak je je druk om?”—maar daar werk ik dus naar toe.

Hoe dan ook, in een ideale situatie staat mijn keukentafel parallel met het aanrecht—of keukenblok; geen idee welk geloof U aanhangt—aan de ene en de kastenwand aan de andere kant. En ook de top—of ‘de andere kant’, want bodem klinkt in dit geval niet correct en dekt de lading niet helemaal aangezien ik het over het tafelblad heb en de bodem ongeveer anderhalve centimeter van de top verwijderd is; waar ik op doel is ‘afhankelijk aan welke kant van de tafel je je bevindt’—staat parallel met de tuindeuren. Recht, dus. Niet scheef. Want je kunt me veel vertellen—“jouw huis is 100+ jaar oud, dus waarom denk jij dat er überhaupt nog iets recht is?”—na de laatste verbouwing is mijn keuken en tuindeur dus gewoon wis- en natuurkundig recht.

Maar soms staat de keukentafel scheef. Geen idee of er een hond tegenaan is gelopen, of mijn olifant-kat er een beetje te enthousiast met volle gewicht op is geland of dat het een grapje is van mijn dochter. En waarom zou ze dat grapje niet maken? Kent U de scène uit het boek The Twits van Roald Dahl? De scène waarin meneer Twit elke dag een centimeter wat-dan-ook onder de stoel en de wandelstok van mevrouw Twit plakte om haar te doen geloven dat ze aan het krimpen was. Mijn dochter heeft die humor ook.

Maar goed, dan zet ik dus de tafel weer recht. Parallel met tuindeur, keukenblok en kastenwand. Ik doe het zuchtend en vloekend—de aard van het beestje, zeg maar—maar ik vind het—diep van binnen—niet eens heel erg om dit te doen. Bovendien, als zo’n tafel niet bepaald helemaal op zijn plek staat, dan kun je er wel weer beter onder schoonmaken en stofzuigen enzo. Win-win-situatie-gelardeerd-met-een-vloekje-of-twee. 

En tot zover de scheefheid van mijn bestaan.

Echter, enkele gebeurtenissen in de recente periode welke mijn dagelijkse beslommeringen vormen, hebben mij scheefheid onder de microscoop doen plaatsen. 

Allereerst zette iemand, wie ik op Instagram volg, een foto van een vakantie naar Pisa—en omgeving—van jaren geleden op de tijdlijn. Nu is daar geen misdaad in te herkennen, maar het geheel gebeurde gedurende een moment waarop mijn dochter een LP opzette. En daar—deze nietszeggende samenloop van omstandigheden, welke gemakkelijk te negeren is en door elk ander levend wezen op deze planeet naar het land van Triviaal wordt afgevoerd; in míjn brein werd een soort sneeuwbaleffect-zonder-functionele-sneeuwkettingen geactiveerd—werd één plus één is twee gewoon weer eens omgezet in zie-je-wel-dat-er-helemaal-niets-van-klopt! Want hoe scheef mijn keukentafel soms—expres of per ongeluk—ook staat; dit valt nog altijd in het niet vergeleken met de scheefheid van de mensheid-op-sociaal-gebied. 

Mijn dochter zette, op het moment dat de toren van Pisa het scherm van mijn telefoon vulde, de LP van Rage Against The Machine op, nam het tekstvel mee naar de bank, vlijde zich gemoedelijk met een kop thee—welke ze vervolgens vier uur niet dronk; kut-pubers!—tegen de kussens van de bank en ging de teksten, welke ondertussen door Zach De La Rocha de woonkamer in geschreeuwd werden, lezen en analyseren—mij regelmatig vragen stellend over het waarom en hoezo en gebeurtenissen waar de songs op gebaseerd waren. En al die tijd—okay, het scherm was ondertussen op de safe-mode gesprongen—bleef die scheve toren mijn beeld—al dan niet op zwart—vullen.

Het moge duidelijk zijn, dat de songs van Rage Against The Machine de maatschappij reflecteren, en dan met name de maatschappij waarin de politie de zwarte bevolking van de Verenigde Staten anders behandeld dan de gemiddelde witte aandeelhandelaar op Wall Street. Om maar een dwarsstraat te nemen. 

“Maar is het niet vreemd,” stelde mijn dochter, na aandachtige analyse van ‘you gotta bullet in yo fuckin’ head’, “dat deze teksten in 1992 zijn geschreven en dat we in 2020 deze problemen nog steeds niet hebben opgelost?” En ik kreeg een visioen van ‘Mijn Dochter-De Politicus’. De titel van het boek welke ik over een jaar of dertig moet gaan schrijven. 

“De plaat is van 1992,” zei ik. “Ik denk dat de teksten een jaartje of twee ouder zijn. Gok ik.”

“Dan is het helemaal vreemd.”

“Het is net zo scheef als de foto van de toren van Pisa die ik net bekeek.”

En daar kwam het vonkje. Natuurlijk is het achterlijk dat wij als mensheid nog steeds de dingen waar artiesten ons al sinds de jaren 60 voor waarschuwden voor lief nemen en (bijna) nooit veroordelen. Dat is scheef. Dat klopt van en aan geen enkele kant. Dat wij anno 2020-in-het-jaar-van-de-christelijke-heer nog steeds racisme, fascisme en achterlijke Bijbelse “wijsheid”—en dit zijn heel grote aanhalingstekens—onze straten laten sieren, alsof het de normaalste zaak van de wereld betaamd. 

Maar ook op microniveau schort het er nogal aan, in onze straten en in onze huizen. Dat is maar weer gebleken tijdens de huidige pandemie, welke ook nog steeds de straten bestiert. 

Sommige dingen zijn gewoon scheef. 

Sommige dingen zijn blijkbaar zo ongelooflijk scheef, dat ze niet langer rechtgezet kunnen worden zonder per ongeluk de wet te breken. Of een half werelddeel per ongeluk te beledigen. En dan met name de Westerling, want die heeft het moeilijk, jôh. Die moeten mondkapjes dragen in supermarkten, terwijl iedereen-en-zijn-moeder weet dat die helemaal niet werken. Alsof er een ingebouwd afzuigsysteem in hoort te zitten.

En zo zijn er legio scheve dingen.

Er is voetbal—wat mijns inziens al scheef genoeg is—maar naast voetbal heb je blijkbaar ook de befaamde huiskamercoaches. En die weten gelukkig wel—in tegenstelling tot de spelers en coaches en weet-ik-veel-wie—hoe je moet voetballen, een team opstelt en kunt winnen van de andere partij. En dat terwijl voetbal misschien wel het meest nikse op de hele wereld is; of iemand nu wel of niet een bal kan raken met een voet, het heeft verder geen enkel effect op de koers van de wereld. Het is louter entertainment. Maar tijdens de zogenaamde risicowedstrijden—ook al zo’n scheef begrip—gaan er blijkbaar vele huiskamercoaches de straat op en vernietigen een halve stad—voornamelijk openbaar bezit, want ja, wie zet er tijdens een woede-uitbarsting waar de honden geen brood van lusten, nu juist dáár een bushokje neer—in de traditie van Kristal Nacht, lijkt het soms wel. En mensen wie dit veroordelen worden direct terug veroordeeld, want, ja, passie-voor-het-elftal, hè. Dat vind ik best scheef.

In diezelfde categorie valt overigens ook de huiskamerviroloog en de huiskamerpoliticus. Die weten het ook altijd beter en komen stante pede met een treffende oplossing. Maar zeg niet, dat die oplossing alleen voor die ene persoon en zijn gezin werkzaam en -baar is, want dat is niet zo. Het stond op Facebook. “Jij bent gewoon zo’n meelopertje!” krijg je dan naar je hoofd geslingerd. Want als je kiest voor een oplossing waar zo’n beetje 16 miljoen mensen in Nederland mee gered zijn, of beter van worden, en niet voor die ene oplossing waar zíjn gezin beter van wordt, dan ben je een Linkse Fascist. En dat vind ik een beetje scheef.

In sportscholen is er minder ruimte en is de algehele ervaring minder comfortabel vanwege de lucht van ontsmettingsmiddelen en het dragen van mondkapjes—nee, ik ben niet tegen de mondkapjes; ik erken wel dat het dragen ervan tijdens een sportief moment aan de halters of zoiets niet bepaald comfortabel is. Ik ben echter wel tegen sport—en toch durft de sportschool een Corona-toeslag te rekenen à €12,50. Dat vind ik best wel scheef. “Ja, maar anders gaat zo’n sportschool failliet,” hoor je dan. Ja? Dus?

Het hele idee achter economie is, dat bedrijven die het niet goed doen, die het niet goed voor elkaar hebben, die geen buffer hebben, dat die failliet gaan. Ik geef toe, dit—Pandomania 2020—is een uitzonderlijke situatie, dus er zijn ongetwijfeld mitsen en maren, maar aan het eind van de dag is dit het idee achter economie. Daar kun je lang en kort over janken, met of zonder pandemie; dit is het leven van élk bedrijf. Maar om dat globale schuldgevoel—dat van: als jij niks doet, ga ik failliet—op de schouders van de consument te leggen is natuurlijk schever dan scheef.

We moeten alle bedrijven welke te lijden hebben onder de coronamaatregelen, helpen door abonnementen door te laten lopen, kaartjes van gecancelde voorstellingen niet te laten terugbetalen, eindeloos bij het lokale restaurant maaltijden te bestellen en af te halen; anders redden ze het niet! Maar denk je dat het geld waarmee de consument dat allemaal moet betalen op een of andere magische wijze op hun bankrekening wordt bijgeschreven? “Als KLM het moeilijk heeft, dan heeft toch iedereen het moeilijk,” zei laatst iemand.

Ik hoopte dat KLM failliet zou gaan. Met zo’n arrogante houding verdien je het niet eens om geholpen te worden. KLM wilde hun “klanten” geen geld teruggeven voor gecancelde vluchten, maar vouchers—iets wat volgens het Europese Regelement helemaal niet mag. Maar ze vergaten even te denken: “goh, misschien is degene wiens vlucht is geannuleerd ondertussen ook wel ontslagen en moet hij ook de eindjes bij elkaar binden.” Een crisis zwaait altijd met grote halen om zich heen. Kijk, dat vind ik een beetje scheef.

Nee, geld van de consument verschijnt elke maand weer op magische wijze op die bank. Een consument hoeft zich alleen maar druk te maken over consumeren—welke hij dus blijkbaar 24/7 aan het doen is. En ondertussen moet diezelfde consument wel ‘begrip’ hebben—tonen vooral—voor al die Bv’s en andere bedrijfsentiteiten die al dat consumeren met alle mogelijke middelen mogelijk maakt. Best scheef.

Thuiswerkende managers en CEO’s en consorten vind ik ook zo bijzonder. Ze doen alsof ze veertig/vijftig/honderdzestig uur per week thuis keihard zitten te werken, terwijl dat in werkelijkheid misschien net aan acht uur is. De rest zitten ze te gamen. Maar, ze krijgen wel een thuiswerktoeslag. En dat is misschien wel het meest zielige wat ik ooit heb gehoord. Want hoeveel ZZP-ers doen dit niet al jaren? Maar nu doet een of andere big-shot van een—sowieso al noodlijdend—groot bedrijf precies dat wat al die ZZP-ers al jaren doen, en nu is er een thuiswerktoeslag nodig. Want, ja, je koopt nu wel meer pakken koffie en ook meer toiletpapier. Maar je vergeet dat je geen benzinekosten, parkeergeld en OV-kosten hebt. Bovendien kom je ook niet meer vijf keer per week bij de Starbucks waar je een koek en een latte koopt van €38,00. Toch wel scheef, vind ik.

Wat ook meer dan lachwekkend triest is, is dat mensen een partij kiezen of een partij ophemelen—en met partij doel ik niet alleen op politiek, maar ook op bedrijven, instellingen, winkels—op basis van één enkel standpunt of één enkele eigenschap waarmee die persoon in kwestie zichzelf het meest mee identificeert. Op basis van één punt moet iets dus meer superieur zijn aan al het andere. Terwijl je meerdere kanten nodig hebt om tot een leefbare middenweg te komen. Mensen halen dus hun levenskracht uit van het ene politiek standpunt naar het andere te hoppen. Want dat komt míj nu even het beste uit. Of van de ene hobby naar de andere hopt met dezelfde redenatie. Dat maakt werkelijk elke discussie om een tegendeel aan te bieden onmogelijk. Dat is scheef.

Mensen zijn zo bezig met hun eigen crisissituatie, dat het leed en het verdriet van de rest van de wereld er gewoon niet meer toe doet. Mensen willen niet meedoen met een klimaatbeleid—afval scheiden? Echt niet, want het komt allemaal toch op een hoop terecht. Met de fiets naar het werk? Echt niet, want dat is vijftien minuten. Niet meer winkelen bij de Action? Echt niet, want bij een andere winkel betaal je voor hetzelfde product al gauw €1,79 meer—want mensen in India en China en Bangladesh doen het toch ook niet. Nee, trut, die mensen verdienen 8 cent per dag met die shit te maken welke jij bij de Action koopt. Die mensen hebben het druk met iets anders, terwijl jij op koopjesjacht bent. Mahatma uit India hoopt het eind van de maand te halen zonder een of andere enge ziekte op te lopen door uit de kraan te drinken. Of zonder dat hij moet toekijken hoe zijn gezin van de honger omkomt. Ik denk niet dat hij in het bezit is van de shit welke drie schappen in de plaatselijke Action kan vullen en jij “lekker geshopt” noemt. Voor die mensen is het klimaat wel de aller-aller-aller-aller-laatste zorg. Dat klopt. Maar het klopt ook dat mensen wie in de Westerse Wereld wonen en leven zich iets actiever kunnen opstellen. Je hebt al die shit écht niet nodig om het eind van de dag te halen. “Ja, als je het zo zegt, is het misschien wel een beetje scheef, ja.” Dat vind ik nou ook.

Iedere dag is nu “de dag van weet-ik-veel”. Alles is een dag om te herdenken geworden. We gaan zo veel dingen belangrijk maken, dat op een gegeven moment niets meer belangrijk is. “De Dag Van Verantwoord Medicijngebruik”, “Girls Day”, “Safer Internet Day”, “Wereld Radio Dag”, “Nationale Complimenten Dag”, “Dag Van De Ingenieur”, “World Salt Awareness Week”, “Boomfeestdag”, “Dag Van De Duitse Taal”, “Dag Van De Persoonlijke Hygiëne”, “Dag Van De Stagiair”, “Nationale Straatvoetbal Dag”, “Internationale Dag Van De Handhygiëne”, “Wereld Yoga Dag”. Serieus?!? Zoveel energie heb ik niet, hoor. Maar als alles een dag krijgt, en niets meer bijzonder is, dan krijg je dus situaties als: “Jôh. Slecht nieuws. Ik heb kanker!” “Ja, sorry, hoor. Nu even niet. Ik zit midden in Linkshandigen Dag. Op 4 februari—want dan ís het Wereld Kankerdag—heb ik weer tijd voor je!” Dat is toch ziek? Blue Monday; het schijnt de kutste dag van het jaar te zijn welke we massaal moeten vieren, mag wat mij betreft het hele jaar duren.  Dit is toch het summum van scheefheid? Neem jij jezelf nog serieus als mens?

Nu is het heel belangrijk dat, als jouw brein niet voldoet aan de maatschappelijke standaard, dat je een soort klankbord hebt. Dus uiteraard moest ik dit verhaal dumpen bij mijn vriend.

“Gelukkig,” zei hij, nadat ik bovenstaande met trillende, onvaste, overslaande stem aan hem had voorgelegd. “Gelukkig is jouw vloer, in tegenstelling tot die van de toren van Pisa, wél waterpas. Anders had je al deze problematiek in een driedimensionale psychose moeten proppen… Drinken we geen wijn?”